Yearly Archives: 2017
Келешектің стратегиялық көкжиегінде қазақ әліпбиін латынға көшіру өзін сөзсіз ақтайтын ерекше үрдіс екені анық. Әлемдік тәжірибе көрсетіп отырғандай, әліпби реформалары барлық жерлерде және әрқашан қоғам дамуының күрделі, өтпелі кезеңдеріне сәйкес келіп отырған. Сонымен бірге, таза экономикалық тұрғыдан алғанда да көңілге мүлдем қонымсыз болып саналған. Соған қарамастан, көптеген мемлекеттердің басшылары ұзақ мерзімді стратегиялық пайым-парасаттан туындаған, табанды…
There are so many Kazakh latin alphabet plans in the Internet. One of them even got the parliamentary hearings in September, 2017. It consists of 25 letters and 8 digraphs (ae oe ue ng gh ch sh zh). This plan was presented by by Erbol Tleshov, director of the Republican Coordination and Methodological Center for…
This proposal is based on Kazakh Latin (25 letters plus 8 digraphs) presented to the Kazakh Parliament. The only difference between the two is three digraph vowels (ae,oe,ue) are changed to single letters with umlauts (ä,ö,ü). Assigning two letters especially for a single vowel will invite tremendous burden to the Kazakh text which becomes clumsy…
EurasiaNet Analysis People in Central Asia study the differences between a Cyrillic alphabet and the so-called Yangälif, a common Latin alphabet introduced for most of the Turkic languages of the Soviet Union in the 1920s-1930s. Individual Cyrillic alphabets were introduced for Soviet Turkic languages in the 1930s-1940s, replacing Yangälif. (Photo: Public Domain) People in Central…
In the apt definition Akhmet Baitursynuly, «language – a powerful force both for and degeneration of the nation. The people who did not keep his word, and he disappears» [1]. The development of any language as a living organism, its improvement is closely linked to the number of its speakers, who consider this as their…
Біз алдағы уақытта рухани тәуелсіздікке де жетеміз десек, орыс тілінің ықпалынан шығуымыз қажет-ақ. Ол үшін қазіргі жазуымызға реформа жасау керек екенін көпшілік мойындай бастады. Бірақ соның басқаша жолмен де жүзеге асуы мүмкін екенін көпшілік ескермей жүргендей. Мәселен, орыс жазуының өзі латын/грек әліпбиінен өрбігені баршаға мәлім. Осыны ескере отырып, қазіргі әліпбиіміздегі орыс тіліне тән, біздің тілге…
Қазақстан Республикасы Президентінің Қазақстан халқы ассамблеясының ХІІ (2006ж., қазан) сессиясындағы тілдік саясат пен мемлекеттік тілді дамытуды жақсартуға байланысты ұсыныстарының бірінде латын әліпбиіне көшудің тиімді-тиімсіз тұстарын бағдарлау жөніндегі берілген тапсырмасын орындау үшін Білім және ғылым министрлігінің жанынан құрылған мемлекеттік комиссия өз жоспарына сәйкес латын қарпіне көшкен Түркия, Әзірбайжан және Өзбекстан – үш түркітілдес республикалардың тәжірибесін зерттеп,…
KÖKŞETAW. QazAqparat – Älіpbï özgertwdі kïrïll ärіpterіn latın ärіpterіmen awıstıra salw dep tüsіnetіnder de bar. Bul twralı Aqmola oblısı Esіl awdanınıñ tіlder ortalığınıñ dïrektorı Anar Sembayqızı Kekenova mälіm ettі, dep xabarlaydı QazAqparat tіlşіsі. Onıñ aytwınşa, qazіrgі qazaq jazwında qoldanılıp jürgen älіpbïdі latın ärіpterіmen awıstırw mäselesіne alañdawşılıq twdırıp otırğandar bar. Bіraq bul bolaşaqqa batıl qadam jasap,…
Мемлекет басшысы Н. Назарбаев өзінің «Болашаққа бағдар: рухани жаңғыру» атты мақаласында Қазақстанның 2025 жылға дейін латын әліпбиіне көшетіндігін, ал 2017 жылдың аяғына дейін ғалымдардың көмегімен, барша қоғам өкілдерімен ақылдаса отырып, қазақ әліпбиінің жаңа графикадағы бірыңғай стандартты нұсқасын қабылдау керек екендігін нақты айтты. 2018 жылдан бастап жаңа әліпбиді үйрететін мамандарды және орта мектептерге арналған оқулықтарды дайындауға…
Жалғасы Ең көп қойылатын есімдер жаңа латын әліпбиі бойынша қалай жазылады? Ш.Шаяхметов атындағы тілдерді дамытудың республикалық координациялық-әдістемелік орталығының директоры, филология ғылымдарының докторы Ербол Тілешов жаңа әліпби нұсқасына қатысты кейбір өзекті мәселелер бойынша пікір білдірді, – деп хабарлайды Tengrinews.kz тілшісі. Еске салайық, кеше, 11 қыркүйекте ҚР Парламент Мәжілісінде “Мемлекеттік тілдің латын графикасындағы әліпбиінің бірыңғай стандартын енгізу мәселелері туралы”…
